گروه بورس و بازارهای مالی پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد؛ ثارا سادت میران کارشناس بازار سرمایه در گفت و گو با زهرا فعله گری خبرنگار رادار اقتصاد ضمن تاکید بر اینکه شیوه فعلی عرضه اولیه ها به بازار آسیب میزند، اظهار کرد: دو سیاست اشتباه در عرضه اولیه‌ها وجود دارد که شامل محدودیت اختصاص بعضی از این عرضه‌ها به سبدگردان‌ها (با عنوان عرضه‌های مختص به واجدین شرایط) و دیگری مقدار ناچیز و کوچک این عرضه‌ها می‌شود.
کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر اینکه محدود کردن عرضه برخی از شرکت‌های پذیرفته شده به سبدگردان‌ها، امری اشتباهست؛ تشریح کرد: بخش زیادی از فعالان بازار سهام دارای مدارک حرفه ای بازار سرمایه هستند و تجربه و تخصص های متعدد مرتبط را دارند اما لزوما مدرک سبدگردانی را اخذ نکرده اند. بنابراین این شیوه از تخصیص نمی تواند سنجش و معیار خوبی برای افراد شایسته مشارکت باشد.
وی اضافه کرد: از طرفی سبدگردان ها نیز برای دریافت عرضه اولیه های تخصصی، در گام نخست باید احراز هویت بشوند و اینجا این پرسش مطرح می‌شود که سازمان بورس بر چه اساس و پایه ای افراد مجاز برای تخصیص این عرضه اولیه ها را شناسایی کرده است و یا به چه نحوی این افراد دسته بندی شده‌اند که هویت آنها نامعلوم و نیاز به احراز هویت مجدد است. ثبت نشدن اطلاعات این افراد و نیاز به احراز هویت مجدد آنها به خودی خود باعث می شود که تمایل به خرید این عرضه اولیه ها کاهش پیدا کند.
میران معتقد است: فارغ از ابهامات مربوط به عرضه اولیه‌های مختص به افراد واجد شرایط، محدود کردن عرضه‌ها به یک گروه مشخص باعث می شود که مشارکت عمومی تا حد زیادی کاهش بیابد و همین مسئله کاملا با عمق بخشی به بازار سهام که همواره یکی از سیاست‌های اصلی سازمان بورس بوده در تضاد است. اگر حجم این عرضه اولیه‌ها چشم گیر بود و قابلیت جذب و ورود پول تازه به بازار را داشت می‌توانستیم این سیاست را صحیح بدانیم اما با توجه به اینکه مقدار آنها بسیار اندک است و تعداد محدودی از آن برخوردار می شوند، امکان عمق بخشی و به اصطلاح شارژ کردن بازار را ندارند.
وی با بیان اینکه قوانین عرضه اولیه نیاز به اصلاح دارد، مطرح کرد: مشکلات عرضه اولیه تنها محدود به تخصصی کردن آن نمی‌شود و ایرادات کلان و ضعف در قوانین دیده می‌شود. با وجود چالش در قوانین مربوطه، عرضه اولیه ها نمی‌تواند تاثیر مثبتی بر بازار بگذارد.
میران با تاکید بر اینکه دغدغه‌های فعلی بازار کارشناسی و آسیب‌شناسی نمی‌شود، گفت: مسئولان پیش از تکرار سیاست های اشتباه و پیش گرفتن راهکارهایی به شیوه آزمون و خطا، باید از صاحب نظران نظرسنجی کنند و مسائل را بدون در نظرگیری ابعاد کارشناسی اجرایی نکنند.
کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه علاوه بر چالش در عرضه اولیه‌های تخصصی، عرضه‌های عمومی نیز دچار ایرادهایی است و به شکل صحیحی روانه بازار نمی‌شوند، مطرح: عرضه اولیه‌های عمومی با حجم اندک و بدون در نظرگیری شرایط و جو کلی بازار، انجام می‌شود. بدیهیست که افراد خبره و سرمایه گذاران بزرگ بازار سهام تمرکز خود را صرف خرید مقدار اندک چنین عرضه هایی نمی کنند و خرید مستقیمی ندارند؛ عمده افراد خریدار عرضه اولیه های عمومی و کوچک، سرمایه گذاران حقیقی خرد بازار هستند که برای فراهم کردن مبلغ مورد نیاز، اقدام به فروش و نقد کردن مقداری از دارایی و سهام خود می کنند که با توجه به کمبود نقدینگی در بازار، پیش گرفتن چنین سیاستی صحیح نیست و مسئولان باید شرایط بازار را پیش از اقدام به عرضه در نظر بگیرند.
میران تاکید کرد: شیوه فعلی عرضه‌های اولیه منفعتی برای بازار سرمایه و سهامداران ندارد، از این رو در گام نخست باید قوانین عرضه اولیه اصلاح بشود؛ علاوه بر این حجم این عرضه‌ها باید افزایش بیابد و حداقل تا یک سال از طرف صندوق تامین سرمایه پشتیبانی بشود.
وی افزود: شرکت‌های پذیرفته شده و بازار سهام از رویه کنونی عرضه اولیه‌ها آسیب می‌بیند چراکه رویه اشتباهی مابین سهامداران شکل گرفته و افراد مشارکت کننده در عرضه اولیه‌های عمومی به طور معمول بعد از ۵ الی ۱۰ روز اقدام به عرضه می‌کنند چراکه سرمایه‌گذاران به این باور رسیده‌اند که عرضه اولیه‌های جدید نیز همانند شرکت‌های پیش‌تر پذیرفته شده، پس از مدت کوتاهی با ریزش رو به رو می‌شوند؛ در واقع روان سرمایه‌گذاران به علت سوابق نامعقول عرضه اولیه های گذشته خدشه‌دار شده است.
میران در تکمیل سخنان خود گفت: عرضه اولیه های کوچک موجب تقویت بازار سهام نمی‌شود و از طرفی فروش زودهنگام سهامداران نیز به شرکت‌ها آسیب میزند؛ در واقع شرکتی که برای تامین مالی به بازار سهام ورود می‌کند در همان ابتدا زمین می‌خورد؛ بنابراین ضمن اصلاح قوانین، این عرضه‌ها باید از حمایت و پشتیبانی بهره‌مند بشوند.
نظر شما